woensdag 11 juni 2014

Mama Tandoori

Mama Tandoori

Zakelijke informatie

Auteur: Ernest Roelof Arend van der Kwast
Uitgever: Nijgh & Van Ditmar
Aantal bladzijdes: 216
Eerste druk: 2010
Gelezen druk:

Auteur

Ernest van der Kwast is in 1981 geboren in Bombay wanneer zijn moeder familie bezoekt. Hij groeide op in Nederland. Hij werkte onder meer als schrijver, columnist en journalist. Eerder schreef hij onder het pseudoniem Yusef el Halal, toen schreef hij vaak samen met andere schrijvers. Hij debuteerde onder zijn eigen naam met, Soms zijn dingen mooier als er mensen klappen. Alleen is hij bij het grote publiek bekend geworden door Mama Tandooir, waarin hij zijn Indiase familie beschrijft. Zijn werk bevat geregeld autobiografische elementen en zijn handelsmerk is humor. Bron:http://www.lezenvoordelijst.nl/zoek-een-boek/nederlands-12-tm-15-jaar/m/mama-tandoori/

Korte samenvatting

Het verhaal begint met een vrouw uit India die met twee koffers naar Nederland komt. Ze wordt moeder van drie jongen. De jongste is de schrijver van het boek. Ze leeft onder het motto: “Gratis is goed” en afdingen is een sport voor haar. Mensen die haar tegenkomen in deze ‘sport’ zien er uit alsof ze twaalf rondes gebokst hebben. Een moeder zonder gevoel van schaamte en een verslaving voor koopjes staat garant voor bizarre situaties en theorieën. Zo kreeg ze het bijvoorbeeld voor elkaar om met haar begeleiderskaart, die alleen geldig is in het openbaar vervoer, toch gratis met haar verstandelijk gehandicapte zoon mee te gaan in een tourbus naar Frankrijk.


Nieuwe kaft

Ik heb gekozen voor deze kaft, omdat Mama Tandoori nogal een pittige tante is. Als haar iets niet zint of als je haar hebt beledigd, dan moet je niet raar staan te kijken als ze met een deegroller achter je aan gaat. Mama Tandoori komt soms met de gekste theorieën. Zo heeft ze de theorie dat hun oudste zoon gehandicapt is geworden door een vloek van een zieke kapitein waar ze mee zou trouwen als Meneer van der Kwast haar niet ten huwelijk had gevraagd en dus geeft ze hem de schuld. Regelmatig vliegt er daarom een pantoffel richting zijn hoofd. Niemand in het gezin kijkt er nog van op
De koffers (met het kleine huisje links onderin) staan erop, omdat daar het boek mee begint. Daarmee kwam ze namelijk vanuit India naar Nederland. De schrijver verwijst nog een paar keer ernaar. Met de inhoud van de koffers (sieraden, kronen enz.) heeft ze een huis gekocht, die weer verkocht en van dat geld een groter huis gekocht. “Zo groeide de waarde van de twee koffers steeds meer,” verteld de schrijver. 
Met mijn kaft wil ik graag mensen aantrekken die opzoek zijn naar een luchtig en grappig boek. Ook wil ik laten zien dat het een vlot boek is. Mijn doelgroep zijn mensen dus mensen vanaf 14 jaar die een licht en vermakelijk boek willen lezen. En het is zeker ook voor volwassenen een leuk boek om te lezen
Op de achterkant van het boek staat: ’Mama Tandoori is de moeder alles moeders de schrik van iedere zoon, ze is hilarisch, onuitstaanbaar, veeleisend, ontroerend en absurd tegelijk.’ Dit vind ik een hele rake uitspraak. Alles kom je ook tegen in het boek dus nu ik het boek gelezen heb klinkt het heel herkenbaar en kan ik me erin verplaatsen.

De stijl en mening

Mama Tandoori is makkelijk leesbaar geschreven. Korte en vlotte zinnen, niet te lange dialogen en er worden weinig moeilijke woorden gebruikt. Het is een erg humoristisch boek vol met quotes en bizarre gebeurtenissen, zoals het volgende voorbeeld uit het boek illustreert:

“Het verhaal gaat dat mijn moeder de twee koffers wilde ruilen voor het huis. De makelaar begreep de ruil niet. ‘U kunt alleen met echt geld betalen,, zei de makelaar. ‘U beledigt mij. In India kun je een hele stad kopen met deze koffers, riep mijn moeder. De makelaar keek eerst naar koffers, toen hulpeloos naar mijn vader, maar die wist dat hij een spreekverbod had. En toen weer naar de koffers. Misschien dacht hij na over een andere baan. Mensen die mijn moeder op hun pad tegen kwamen, konden volgens mij niet anders dan tot de conclusie komen dat ze het verkeerde levenspad zijn ingeslagen.”

Ook heb ik het met afgunst en plaatsvervangende schaamte gelezen. Het is zo precies geschreven dat je de situatie voor je ziet en dat je voelt wat hij voelt. Ik kan niet anders dan lachen en me bedenken dat dit voor mij slechts een verhaal is.
Het verhaal ontroert mij soms. want hoe pittig Mama Tandoori ook is omschreven, ook komt heel sterk de hoop en het moederhart van haar naar boven. Dit blijkt uit het stukje over de oudste zoon van Mama Tandoori, Ashirwad, die de trots is van zijn moeder, zoals dat in India gebruikelijk is bij de oudste zoon. Dat ze zich nog steeds niet heeft neergelegd bij zijn verstandelijke handicap verandert daar niets aan:

“Als ik haar vertel dat ik een verhaal over Ashirwad schrijf, knikt ze. ‘Het is goed,’ zegt ze na een stilte. ’Je mag alles verzinnen, alles verdraaien, alles veranderen. Alles. Maar niet dat ik de hoop heb opgegeven.’
Ik beloof het.”

Ik vind de schrijfstijl heel prettig het leest makkelijk en snel. En ik vindt dat het bij dit boek past. Omdat het het allemaal korte stukjes verhaal zijn is het beter om het simpel te schrijven, zodat je je makkelijker in leeft en alles beter begrijpt. Het boek is heel vlot dat is fijn bij een komisch boek, zo komt het sneller aan en is het verhaal ook grappiger. Hij omschrijft ook alles heel uitgebreid. Zo begrijp je goed wat hij bedoeld en hoe hij het voor zich ziet.
"Hij heeft zijn oogjes open, zijn donkere ogen met die blauwige waas die alleen pas geboren baby's hebben."

Recensies

Moeder dong af op witgoed en kipfilet


Komische roman over de half-Indiase familie van schrijver ‘Ernest van der Kwast’

Onder andere namen schreef hij al drie romans. Nu presenteert Ernest van der Kwast zich als auteur én vermoedelijk als hoofdpersoon in een vrolijk stemmende roman. Is er dan helemaal geen treurnis?

Ernest van der Kwast: Mama Tandoori. Nijgh & Van Ditmar, 216 blz. € 17,50

Meestal duurt het even voordat je om een roman werkelijk moet lachen. Je hebt een aantal pagina’s nodig om aan toon en idioom van de schrijver te wennen. Dan pas komt de glimlach die het pad effent voor de hoorbare grinnik.
Ernest van der Kwast had in Mama Tandoori amper twee bladzijden nodig om mij te laten lachen, om de zin: ‘Het huis aan de Jericholaan kostte een vermogen, maar het lukte mijn moeder af te dingen op de vraagprijs, zoals ze op alles afdong: kleding, meubels, witgoed, kipfilet.’
Het tekent het talent van Van der Kwast, die zijn aanleg en speelsheid eerder onderstreepte in Man zoekt vrouw om hem gelukkig te maken (als Yusef el Halal), Soms zijn dingen mooier als er mensen klappen en Stand-in (als Sieger Sloot). Voor zijn vierde boek gebruikt Van der Kwast niet alleen zijn eigen naam, de hoofdpersoon heet ook Ernest van de Kwast en heeft nog het een en ander met hem gemeen, zoals zijn leeftijd (eind twintig) en zijn beroep: schrijver. In het boek portretteert de Rotterdamse verteller Ernest van der Kwast zijn Indiase moeder, zijn gehandicapte broer en de rest van zijn jeugd, inclusief familieverhalen uit India en Canada.
Mama Tandoori is een komisch boek en veel van de grappige momenten worden veroorzaakt door de moeder uit de titel – en die van de kipfilet. Van der Kwast portretteert deze moeder als een Indiase furie: gierig, bazig, opvliegend, competitief en agressief. Als de bovenbuurman haar niet aanstaat bakt ze koekjes van koeiemest om hem te verdrijven en stookt ze een vuurtje van vuilniszakken om ook de geest van de lastpost weg te jagen. In huis staan manshoge stapels videorecorders tussen bergen kattenvoer in blik, ooit gekocht onder het motto: een aanbieding is een aanbieding, óók als je geen kat hebt.
Ze regeert haar huis met opgeheven deegroller, de vader – een intelligente, maar veel te vriendelijke sul – heeft niets in te brengen. Als deze wetenschapper een artikel over prostaatkanker wil lezen, moet hij dat stiekem op de wc doen. ‘Ik mag ook poepen,’ zegt hij dan in opperste wanhoop vanachter de toiletdeur. ‘Mijn moeder ging op de grond zitten en hield haar neus voor de smalle opening tussen de drempel en onderkant van de deur. “Ik ruik niets!” ’
Het is een geweldige scène, die duidelijk maakt dat Van der Kwast een groot komisch talent is. Zijn ambities zijn echter groter, maar de ernst komt in Mama Tandoori veel minder goed uit de verf. Dat het bestaan van de moeder ook een treurige zijde heeft, ligt voor de hand: een mens kan niet zo karikaturaal zijn zonder ongelukkig te worden.
Met die tragische kant van het verhaal heeft Van der Kwast grote moeite. Waar hij in een komische scène zonder moeite onnadrukkelijk kan schrijven, lukt hem dat niet meer zodra het verdrietig wordt. Dan laat hij zijn karakters in tranen uitbarsten, zakt hij weg in clichés en benoemt hij veel te veel.
Dat geldt met name voor het eind van het boek, waarin een tante wordt geportretteerd die je als een uitvergroting van de moeder zou kunnen zien, wat Van der Kwast dan ook expliciet vermeldt. Bovendien duiken er steeds weer de gelijksoortige anekdotes over de moeder op, wat het laatste deel van het boek een monotoon karakter geeft.
Het merkwaardige is dat het slot van de roman óók laat zien waar Van der Kwast zijn verhaal meer gewicht had kunnen geven. Dat zit in een zinnetje van de verteller over zichzelf, opgeschreven in het licht van zijn eigen vaderschap en relationele strubbelingen. ‘Ik ben ook moeilijk’, staat er. Dat maakt duidelijk hoe groot de angst van de hoofdpersoon is dat hij meer met zijn moeder gemeen heeft dan hem lief is. Des te spijtiger is het dat Van der Kwast het kennelijk niet heeft aangedurfd dat thema in detail uit te werken.
Hoe de verteller ontdekt dat hij ook moeilijk is, hoe hij op dezelfde wijze als zijn moeder zijn eigen glazen ingooit – het had een prachtige roman op kunnen leveren. Het had de humor in Mama Tandoori de wrange bijsmaak kunnen geven die het boek nu node mist.

(Bron: http://nrcboeken.vorige.nrc.nl/recensie/moeder-dong-af-op-witgoed-en-kipfilet  NRCboeken, Vrijdag 9 april 2010 door Arjen Fortuin)

Met de deegroller
Langzaam maar zeker wordt Ernest van der Kwast (1981) steeds meer Ernest van der Kwast. De in Bombay geboren auteur publiceerde eerder onder de pseudoniemen Yusef el Halal en Sieger Sloot.

Pseudoniem, vermomming, vertolking, en hoe die zich verhouden tot identiteit, zijn wezenlijke bestanddelen in Van der Kwasts prille schrijverschap. Rara wie ben ik nu weer. Ook in zijn nieuwste, Mama Tandoori, waarin Van der Kwast op zoek gaat naar zijn roots.

Het vertrekpunt is zijn Indiase moeder die in Rotterdam terecht komt, trouwt en haar Indiase gewoontes maar niet kwijtraakt. Van der Kwast beschrijft haar nukken en grillen, haar dromen en verlangens. Het beeld dat opdoemt uit de slapstickachtige tekeningen is dat van een kleurrijke, karaktervolle maar ook onmogelijke moeder.

Een moeder die een knal met de deegroller geeft als je haar dwars zit, een moeder die er niet te volgen redenaties op nahoudt, onophoudelijk droomt over de fantastische toekomst van haar kinderen: advocaten zullen ze worden, economen, al is de oudste verstandelijk gehandicapt en niet in staat voor zichzelf te zorgen, een moeder die al het wetenschappelijke werk van haar echtgenoot door de plee spoelt, een moeder wier motto is: 'gratis is goed'. Ronduit geestig. Toch is er meer.

Wanneer de verteller, Ernest, huiswaarts reist na familiebezoek in India, overdenkt hij zijn rol in het geheel, die van z'n moeder nuanceert hij. 'Ook ik ben moeilijk', schrijft van der Kwast, die z'n studie economie heeft opgegeven om schrijver te worden. Weg zijn dan ineens de grappen, de grollen, wat het boek mooi in balans houdt. In een aantal gloedvolle passages maakt Van der Kwast duidelijk dat het hem ernst is: als het dan toch over zijn identiteit gaat, dan over die als schrijver.

 Serdijn Danielle 15 mei 2010)
 
Boekenpitch


Kijk uit. ‘Mama Tandoori’, heeft een deegroller en is zeker niet bang om hem als wapen te gebruiken.

Mama Tandoori gaat over de Indiase moeder van de schrijver, Ernest van der Kwast. Ze is de moeder aller moeders, ze is hilarisch, onuitstaanbaar, veeleisend, ontroerend en absurd tegelijk.
Maar waarom moet jij het lezen:
Ten eerste: het maakt je aan het lachen. Mama tandoori zit vol humor, door haar aparte manier van doen en laten belanden zij en haar gezin in de meest absurde en hilarische situaties. Die je zeker hardop zullen laten lachen.
Ten tweede: Het leest vlot weg. Niks is zo fijn als een boek die je niet weg kan leggen en in één klap uit leest.
En als laatste:  Ook zit er een kwetsbaar en ontroerend deel in het boek die zorgt voor wat meer diepgang. Zoals de tevergeefse hoop van mama tandoori voor de genezing van haar gehandicapte zoon.
Kortom: Ben je benieuwd naar de hilarische voorvallen en op zoek naar een boek voor je leeslijst, wat je kan laten lachen en ontroeren te gelijk. Dan is mama tandoori zeker wat voor jou.
 

De e-mail


Het is moeilijk om over het einde van het verhaal vragen te maken, omdat er in dit verhaal niet een duidelijk begin en einde is. De hoofdstukken zijn allemaal andere verhalen die op elkaar aansluiten. Dus mijn vragen gaan over wat er in de laatste verhaaltjes vooral wordt vertelt, hopelijk is dat ook voldoende.

Beste Mama tandoori,

Met bewondering heb ik de verhalen over u gelezen. Ik ben ook erg nieuwsgierig geworden en heb wat vragen voor u over de laatste verhalen. Ik hoop dat u de tijd heeft ze te beantwoorden.
Ik vroeg me af waarom u een hoge baan voor uw zonen zo belangrijk vindt? Wilt u niet liever dat ze gelukkig zijn met wat ze doen? Bent u trots op Ernest dat zijn boeken een succes zijn en kunt u trots zijn op hem al is hij schrijver geworden?Hoe kan het dat u bijna geen schaamte heeft maar het u wel zo veel uitmaakt wat uw kinderen voor werk doen? Heeft u nooit de behoefte gehad veel eerder uw klein zoon te bezoeken? Wat ging er door u heen toen u hem voor het eerst echt zag en vast hield?
Bedankt voor de tijd.

Met vriendelijke groeten,

Irina Montanus



Beste Irina Montanus,

Eerst wil ik je bedanken voor het compliment en ik vind het leuk om te horen. Ik heb wat tijd genomen om jou vragen te beantwoorden.
In India geeft het je als moeder status als je zoon succes heeft,het betekend dat hij jou en zijn gezin kan onderhouden. Ik wil ook dat mijn kinderen gelukkig zijn, alleen ik ben van mening dat als je een hoge baan hebt je gelukkiger bent. Door het beeld wat anderen van je hebben en tegen je opkijken. En door het geld wat je verdient dat je jezelf en familie zo goed kan verzorgen en kan kopen wat jou gelukkig maakt. Ik ben blij dat Ernest zijn geld met zijn boeken verdient en daar gaat het om. Ja natuurlijk heb ik behoeftes gehad om mijn kleinzoon te zien, alleen zijn de vliegtickets veel te duur, ook als mijn zoon die betaald. Ik heb wel veel foto's van hem gezien en met hem geskyped. Toen ik hem voor het eerst vast hield voelde het alsof mijn eigen kind in mijn armen werd gedrukt. Ik voelde meteen de band tussen ons. Ik werd er ook een beetje emotioneel van, vooral omdat hij me aan Ashirwad doet denken. Hij lijkt op hem en het deed me terug denken aan de tijd dat hij nog niet gehandicapt was
Ik hoop dat ik zo antwoord heb kunnen geven op jou vragen.

Met vriendelijke groeten,


Veena van der Kwast (Mama Tandoori)

maandag 31 maart 2014

De aanslag

De aanslag

Zakelijke informatie
Auteur: Harry Mulisch  
Uitgever: De Bezige Bij  
Aantal bladzijdes: 264
Eerste druk: 1982  
Gelezen druk

De auteur
'De aanslag' is door Harry Mulisch geschreven en kwam uit in 1982 het boek is ook verfilmt. Harry Mulisch is geboren op 29 juli 1927 in Haarlem. Zijn vader was Oostenrijk-Hongaars en was een officier in het leger tijdens de Eerste wereld oorlog. Zijn moeder was Duits-Joods. Een paar jaar voor de Tweede Wereldoorlog scheidden zijn ouders en hij verhuisde met zijn moeder naar Amsterdam. Wanneer zijn moeder naar Amerika verhuisd blijft hij alleen achter in Nederland. Waar hij in 1946 zijn schrijversdebuut maakt met ‘De kamer’. In 1951 kwam zijn eerste echte boek uit ‘Archibald strohalm’, hiervoor kreeg hij de Reina Prinsen Geerligsprijs. Toen Mulisch 65 werd kwam het boek ‘de ontdekking van de hemel’ uit. Die in 2007 verkozen werd tot de beste Nederlandse roman aller tijden. Waar hij al zijn boeken in verwerkt. In 1998 verscheen ‘De procederen’ die veel prijzen heeft ontvingen. Mulisch ontving nog veel meer andere prijzen zoals de p.c hooft-prijs en nog veel meer. Werk van Mulisch is vertaald in wel twintig talen. Hij werd omschreven als iemand met een arrogante houding en door steun aan Cuba niet bij iedereen goed viel. Toch behoord hij zeker tot de belangrijkste naoorlogse schrijvers. Hij wordt tot “De Grote Drie” van de naoorlogse schrijvers gerekend. Samen met Willem Frederik Hermans en Gerard Reve. Mulisch overleed op 30 oktober 2010 op 83-jarige leeftijd aan kanker.
Al zijn werk
Bron

Mening
Ik had zeer hoge verwachtingen van deze schrijver. Vooral omdat mijn ouders enthousiast zijn over hem en mijn vader als neerlandicus hem aanraden. Zeker nu ik nader onderzoek doe, zie ik dat hij veel prijzen en erkenningen op zijn naam heeft staan en zelfs tot “De Grote Drie” van naoorlogse schrijvers behoord, vandaar waren mijn verwachtingen aardig hoog. Mijn verwachtingen zijn zeker uit gekomen. Hij beschrijft alles erg goed in detail en hij schrijft met erg lange zinnen. Dat maakt het misschien moeilijker om te lezen maar zo brengt hij erg goed zijn verhaal over.

1 Het thema is de Tweede Wereldoorlog. Harry Mulisch heeft zeker daar een verbinding mee. Hij heeft ooit gezegd in een interview dat hij de Tweede Wereldoorlog is. Daarmee laat hij de zien hoe anders hij de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt dan de andere schrijvers van “De Grote Drie”.Hij leefde midden in de Tweede Wereldoorlog. Zelf was hij half joods dus voor hem moet dat nog intensiever zijn geweest. Dus vandaar kon hij ook zo goed de sfeer omschrijven en kan het realistisch vertellen.

2 Een duidelijk verband is er niet tussen de hoofdpersoon Anton Steenwijk en Harry Mulisch. Het enige verband wat er toe doet is dat ze beiden de oorlog mee gemaakt hebben. Dus kan daarom Mulisch de sfeer goed overbrengen en de angst van Anton in het boek goed omschrijven. Ze zijn ook allebei familie kwijt geraakt aan de oorlog. De hoofdpersoon Anton zijn ouders en broer zijn omgebracht. De vader van Mulisch is na de oorlog opgepakt wegen samen werken met de nazi's. En hij had zijn moeder niet bij zich want die woonde in Amerika. Het zijn twee andere vormen van missen, maar toch kan Mulisch het gevoel van iemand missen in een moeilijke situatie als deze, wanneer je zo nodig hebt en ook steun daarna goed overbrengen. Ik denk dat de verbanden die ik gevonden heb vooral te maken hebben met het overbrengen van het verhaal vanuit eigen ervaring.

Recensies
https://www.trouw.nl/cultuur/mulisch-laat-de-oorlog-een-halve-eeuw-duren~acc4a5e0/ 
https://www.nrc.nl/nieuws/2015/04/23/de-aanslag-en-het-raadsel-van-de-schuld-1486937-a1315746

De thematiek

De thematiek van Mulisch wordt omschreven als ‘magischmythische levensfilosofie’. Hij schrijft niet verwijzend naar de realiteit. Hij probeert erachter te komen wat er achter mensen daden verschuild zit en waarom ze het doen. Hij wil raadsels ontrafelen en mythisch ontmaskeren.
Daarom kies ik voor het morele dilemma van Meneer Korteweg of hij de doodgeschoten NSB’er Ploeg  laat liggen voor zijn huis of naar zijn buren verplaatst. Hij kiest er uiteindelijk voor hem voor het huis van Anton en zijn gezin te leggen. Peter, de broer van Anton, is het hier niet mee eens. Hij gaat naar buiten om hem terug te leggen voor het huis van Korteweg. En dan komen de Duitsers er aan. Peter vlucht, maar ze vinden hem en schieten hem dood. De ouders van Anton worden ook doodgeschoten wegens zich tegen de Duitsers te verzetten. Anton word mee genomen en met hem als enige is het goed afgelopen. Ik vind dat Korteweg Ploeg niet had moeten verplaatsen. Vooral de reden waarom hij Ploeg verplaatsen vind ik niet kloppen. Hij verplaatsten hem omdat hij hagedissen in huis had en hij wist dat dat eigenlijk verboden was door de Duitsers. Kennelijk zag hij wel de ernst van de zaak in dus verschoof hij Ploeg. Ik vind het raar dat je het leven van je hagedissen verkiest boven dat van je buren. Zeker als je zelf ook doorhebt dat het een gevaarlijke situatie is. Hij zag later wel in dat zijn actie niet goed was geweest en heeft hij zelf zijn hagedissen om het leven gebracht als een gebaar naar Anton toe. Al maakt dat natuurlijk niet goed dat zijn ouders en broer dood zijn. Wel begrijp ik dat hij Ploeg niet voor het huis van de familie Aarts heeft gelegd want die hadden drie joodse onderduikers. Daarvan vind ik wel dat hij moreel goed gekozen heeft.

Stijl

Harry Mulisch heeft geen aller daagse stijl. Veel moeilijker dan die van een gemiddelde schrijver. Hij gebruikt lange zinnen met daarin moeilijke en oude Nederlandse woorden.  Hij schrijft soms een beetje op een sprookjesachtige toon. Al is dat niet in het hele boek het geval. Je ziet duidelijk het verschil tussen wanneer hij het verhaal verteld dat zijn in directe en soms korte zinnen. En wanneer hij de gedacht van iemand omschrijft, dan schrijft hij lange en zorgvuldige zinnen. Of als hij een omgeving omschrijft, door zo diep op de details in te gaan krijg je de sombere sfeer goed mee. Je ziet het als het waren voor je. In het boek omschrijft Mulisch een pikken donkere cel waar Anton en nog een vrouw zich bevinden. En zelfs die ruimte weet hij zo precies mogelijk te omschrijven, zo dat je de donkere cel voor je ziet. Ik vindt deze manier van schrijven soms wel ingewikkeld. Omdat hij lange zinnen gebruikt moet je goed focussen op wat hij nou precies verteld. Maar ik vind het zeker een mooie stijl en ik vind het een voordeel van deze stijl dat je het gevoel en sfeer wel heel goed mee krijgt, zo kan je je goed inleven in het verhaal.

Fantasie&creativiteit

Natuurlijk kan ik niet veel kritiek hebben op zo’n grote schrijver als Mulisch. Daarvoor is hij een te groot schrijver. Toch liep ik wel tegen wat aan alleen weet ik niet of die makkelijk te verbeteren zijn. Waar ik in dit boek tegen aan liep waren toch de oude woorden, die ik soms moeilijk vond te begrijpen. Een voorbeeld  daarvan was dat hij het woord ‘eer’ veel gebruikte,  waar ik niet de betekenis van wist. Ook veel  verwijzingen of voorwerpen van vroegen kon ik me geen voorstelling bij maken dus was dat wat lastiger te begrijpen. Een verbetering zou kunnen zijn dat het boek herschreven wordt naar wat moderne taal, alleen ben ik dan bang dat dat onder doet aan Harry Mulisch en dan niet meer voldoet als aan een echt Harry Mulisch boek met zijn bijzondere manier van schrijven. Als laatste vond ik dat er voor een boek dat ‘De aanslag’ heet meer spanning in had mogen zitten. Alles werd zo gedetailleerd uitgelegd dat het stukje actie voor mij ontbrak. Maar dat heeft natuurlijk ook te maken met de schrijfstijl van Mulisch, dat hoort erbij.

Nieuw einde

“Anton? Anton Steenwijk? Ben jij dat?” Hij voelt een hand op zijn schouder. Hij draait zich om en ziet een vrouw staan. Hij herkent haar van vroeger. “Karin Korteweg, weetje nog je oude buurmeisje”. Natuurlijk weet hij dat nog. Zo’n gezicht vergeet je niet zo snel. “Ja ik weet het nog wel,” zegt  Anton geschrokken. Hij heeft geen zin weer het verleden op te halen, het lijkt of dat hem maar blijft achtervolgen. Dus wil hij al afhaken. Maar hij ziet dat Karin hele andere plannen heeft. “Ik heb dit al zo lang willen doen. Ik ben al lang naar je opzoek om je mijn verhaal te kunnen vertellen van wat er die nacht gebeurd is. Ik vind het zo vreselijk. Ik kan pas rust hebben als je dit weet. Ga je even mee naar een plekje waar het wat rustiger is?” Anton stemt maar in en neemt Peter aan de hand en loopt achter Karin aan. Eenmaal op een trappetje neergestreken begint Karin met praten. “Je weet het waarschijnlijk nog goed, de dag dat Ploeg dood geschoten werd voor ons huis. Je zal mij en mijn familie alles verwijten en dat snap ik. Maar toch wil ik je graag de kant van het verhaal vertellen die je waarschijnlijk niet weet. Toen Ploeg voor ons huis werd neergeschoten waren wij natuurlijk als de dood dat wij opgepakt zouden worden. En ze ons huis zouden door zoeken.  Maar vooral het laatste moesten we kosten wat kost zien te ontwijken. Mijn vader was in die periode hoofd van een dropping van goederen en wapens. We hadden daarom allemaal radio apparatuur in huis. Ook hadden we wapens, nep paspoorten en veel voedselbonnen. We konden het risico niet lopen dat ons huis ondersteboven gehaald zou worden. Dus toen was het de keus of naar jullie huis of naar het huis van de familie Aards. Wat wij toen niet wisten was dat mijn vader in die tijd een affaire had met Mevrouw Aards. Mijn vader wilde dus zeker niet wilde dat Ploeg daar zou liggen. De keuzen was dus snel gemaakt en we legde hem voor jullie huis. Zonder te denken aan de gevolgen. Toen alles gebeurt was kon mijn vader niet meer leven van schuld. Zeker niet toen hij wist dat door deze actie jou ouders en broer zijn omgekomen. Hij wou zo graag zijn verhaal aan jou kwijt dat we je begonnen te zoeken. We kwamen erachter dat je in Italië woonden en hij besloot je op te zoeken. Maar tijdens die vlucht is het vliegtuig neer gestort. Dus ook voor mijn vader wil ik jou dit nu vertellen. Het maakt je verlies niet beter maar misschien kan je het nog beter verwerken.” In schok staart hij voor zich uit. En kijkt naar Peter die zich ondertussen vermaakt op het speeltuintje tegen over.  Hij kijkt naar Karin en met overslaande stem zegt hij: ”Dankjewel.”